dinsdag 22 november 2011

Egoïsten en anders-egoïsten

Als je in een reguliere discussie echt niet meer weet wat je een ander moet verwijten, is egoïsme altijd welkom als een goed te verdedigen argument. Er valt bij de ander namelijk altijd wel gebrek aan inlevingsvermogen te vinden op een bepaald vlak. Of egoïsme echt wel zo'n slechte eigenschap is, is echter de vraag. Naar mijn idee is iedereen een egoïst en alles wat men doet egoïstisch van aard. Nu zul je me waarschijnlijk aanzien voor een pessimist, iemand die het vertrouwen in de mensheid is verloren. Niets is minder waar; ik geloof in de kracht van egoïsme, ik geloof dat egoïsme ons kan leiden naar ons persoonlijke geluk. Om dit te bereiken is er echter een vage scheidingslijn tussen twee soorten egoïsten; de egoïsten en de anders-egoïsten. Die eerste soort is wat men normaalgesproken verstaat onder het begrip egoïst; iemand die voor zijn eigen belang het geluk van anderen aan de kant zet of zelfs dwarsboomt. De anders-egoïst heeft een iets andere instelling, deze haalt zijn persoonlijke geluk uit de blijdschap van anderen, soms zelfs door zichzelf hierbij weg te cijferen. Voor beide soorten valt wat mij betreft wel wat te zeggen, het gaat er gewoon om welk egoïsme jou op welk moment het meest gelukkig maakt, als iedereen van beiden een respectabele dosis bezit, dan houdt het elkaar redelijk in balans.

Vaak krijg ik ontkennende reacties als ik mensen in mijn omgeving over deze theorie vertel, laatst viel een (volgens mij) anders-egoïst meteen in de verdediging: hij keek namelijk elke week zonder te protesteren met zijn vriendin naar haar favoriete televisieprogramma, terwijl hij daar zelf een ontiegelijke hekel aan had en daardoor bovendien Voetbal International moest missen. En dat allemaal uit liefde voor zijn vriendin. Dat klinkt behoorlijk onbaatzuchtig, niet? Toch wees ik hem erop dat de blijdschap van zijn vriendin hem waarschijnlijk meer waard was dan het kijken naar Voetbal International, dit kon hij echter niet bevatten. Op zich is dat natuurlijk een logische reactie; zijn egoïsme leidt in dit geval tot het gelukkiger worden van wel twee individuen en gezien egoïsme zo'n negatieve bijklank heeft is het voor hem nauwelijks voor te stellen om deze te koppelen aan een dergelijke positieve gebeurtenis. Om het begrip hiervan te vergroten pleit ik voor een meer positief gebruik van het woord "egoïst"(of desnoods anders-egoïst). In het belang van de filosofie, de maatschappij, het gemeenschappelijk geluk en voor de medemens, maar nog het allermeest: voor jezelf.

1 opmerking: